श्रीमन न्यायमूर्तिज्यू ! के थलसमाधी अपवित्र हो ?
श्लेष्मान्तक बनमा लास गाड्न नपाइने अदालतको निर्णय एकतर्फ छ भने सतिदेवीको मृतदेहाकोअस्थु (लाशको टुक्रा) खसेको ठाउँमा भगवान शिवशक्ती स्वरुपले रहनुभएको पीठहरुमा आरधना गर्ने प्रचलन के हो त ?
खासमा वाह्रपन्थी नाथ र दशनामी सन्यासीहरुले मृतदेहलाई गाड्नु भनेको समाधी (दैवत्व)अवस्थामा पुर्याउने भनेको हो र समाधी माथि शिवलिङ्ग स्थापना गरि पूजा गररिन्छ । साधुहरु समाधीलाई पवित्र मान्छन र शक्तिपीठमा जस्तै पूजा अर्चना गर्छन ।
विशेषत: भगवान गोरखनाथको थलो मानिने मृगस्थलीमा नाथ साधुहरुलाई समाधी दिने सनातन परम्परा हो । याद रहोस हिन्दू संस्कृतिमा सर्वमान्य देवी देवताहरु शिव, विष्णु, देवी, गणेश, हनुमानादि प्रचलित देवदेवी बाहेक अरु जति मन्दिरहरु छन, प्रधानत: नाथहरुकै मन्दिर हुन । सिद्ध सन्यासीहरु मृत्यु पश्चात् पनि पूजनीय हुन्छन । द्विजातीहरुले मृतदेहलाई जलाउने, जलसमाधी दिने र मृत शरीरलाई लाश मान्ने र त्यसको अस्तित्व मेटाउने र नाम मात्र स्मरण गर्ने गर्छन भने साधुहरु मृतदेहमा पनि शिवांश देख्छन र उसको Aura (ओरा) शक्तिलाई प्राप्त गर्न समाधी दिने गर्छन । स्मरण रहोस बाहुन क्षेत्रीले मान्ने गरेको धार्मिक वयवस्थालाई मात्र सनातन व्यसस्था हो भन्ने भ्रममा नपरौं । द्विजातीले यज्ञ गर्छन नाथहरु धूनी बाल्छन । कसैले सगुणभक्ति त नाथहरु निर्गुण भक्ति गर्छन । कसैले शिव विष्णुको परिवार देख्छन त नाथ्हरु मात्र भाव रुपमा देख्छन, यहि विविधता नै सनातन संस्कृति हो । बाहुन क्षेत्रीहरुले थल समाधी दिन्नन भन्दैमा अरुले गर्ने गरेको थलसमाधीलाई सम्वन्धित पक्षलाई वेवास्ता गरेर एकतर्फी निर्णय कत्तिको जायज छ । आफ्नै देशमा परायी व्यवहार गर्नु सनातनको एक पक्षको पृष्ट्पोषण गर्नु हो । आर्यघाटले वाग्मतीको जल/जनजीवन दूषित पार्दैन भने जमीन मुनि बसेको मृतदेहले चराचुरुङ्गी जैजनावरलाई बाधा पुर्याउंछ ? अल्पसंख्यकको धार्मिक परम्परा, धर्मसंस्कृति नै नमान्ने अदालत ले ? सनातन संस्कृतिको विविधता नै हिन्दूत्व हो ।
नाथहरु पञ्च समाधीमा विश्वास गर्छन :-
१) आकाश समाधी (शिद्धहरु, जो जीवितै आफ्नो शरीरलाई अदृश्य बनाउँछन) ।
२) वायु समाधी (हिमप्रदेश जस्ता ठाउंमा चील वैनतेयलाई आहार गराउने)
३) अग्नि समाधी (खाक पार्ने विशेषत: द्विजातीहरुले गर्छन)
४) जल समाधी (सबै जसो समुदायले यसलाई महत्व दिन्छ्न र त अस्थु जलप्रवाह गर्नेगर्छन)
५) थल समाधी (खास त सिद्ध/सन्यासीलाई दिइने समाधी हो तर बह्रपन्थी/दशनामी ग्रुहस्थलाई पनि दिइने गरिएको छ) बरु ठाउँ अपुग भए ईटा सीमेण्ट जोडेको पक्की समाधी नगरौंला त्यो मान्न सकिन्छ तर तेरो संस्कार नमान,अलि पर जा भन्न मिल्दैन । अदालतले निर्णय गर्दा अर्को पक्षलाई तलब गरेको हो ? होइन भने आफै सच्याउन पर्यो । राष्ट्रगुरु योगी नरहरिनाथको पनि समाधी सुशोभित छ त मृगस्थलीमा । स्मरण रहोस साधुसन्यासीका मठमन्दिर भनेकै मूलत: समाधी हुन चाहे स्वर्गद्वारी महाप्रभूको मन्दिर होस् या रत्ननाथ मन्दिरको जिउंदोसमाधिस्थल । त्यसमा पनि काष्ठमण्डप त नाथका प्रथम सिद्धको नामले प्रचलित भएको हो । काठ्माण्डौ उपत्यकाको सबै भन्दा ठूलो महागुठी नाथको धरोहर मासेर तिमी पर बस भन्ने ? न्याय पाम !
बिनित,
भोलानाथ योगी
पत्रकार आचारसंहिता, २०७३ को दफा ४ को उपदफा ४ मा रहेको (४) सामाजिक दायित्व : पत्रकार तथा सञ्चारमाध्यमले पछाडि पारिएका उत्पीडित वर्ग, समुदाय, क्षेत्र, भाषाभाषी र अल्पसंख्यक, लोपोन्मुख समुदायको उत्थान र विकासमा विशेष सहयोग पु¥याउने गरी सूचना सम्प्रेषण गर्नुपर्ने नियममा टेकेर सामाजिक सद्भाव कायम राख्दै सोही दफाको उपदफा ५ मा रहेको सम्पादकीय स्वतन्त्रताको सम्मान सम्बन्धी : (१) मा समाचार संकलन, सम्पादन वा उत्पादन, प्रस्तुति तथा सम्प्रेषण सम्बन्धी अन्तिम जिम्मेवारी र अधिकार सम्पादकमा निहित हुने । सम्पादकीय स्वतन्त्रताको यही सर्वमान्य सिद्धान्त बमोजिम सञ्चारमाध्यम र पत्रकारले कुनै प्रकारको दवाब र प्रभावबाट मुक्त रही स्वतन्त्रतापूर्वक सूचना संकलन र समाचार, विचार तथा टिप्पणीको प्रकाशन–प्रसारण गर्न पाउने तथा सोही उपदफाको(२) को सम्पादकीय स्वतन्त्रताको सिद्धान्तलाई आत्मसात् गरी सञ्चारमाध्यमका सञ्चालक र व्यवस्थापकले समाचार संकलन, सम्पादन, प्रस्तुति र सम्प्रेषणमा कुनै प्रकारको हस्तक्षेप वा प्रभाव नपारी सम्पादकीय स्वतन्त्रताको उच्च सम्मान, संरक्षण र संवद्र्धन गर्नुपर्ने पत्रकार आचारसंहिता, २०७३ अनुसार सह-सम्पादकज्यु तथा लुम्बिनी प्रदेशका ५ पत्रीकाका ब्युरो प्रमुख श्री सन्दिप नाथ योगीज्यु नियमन निकाय प्रेस काउन्सिल प्रती जवाफदेही हुने गरी यो बिचार प्रकाशन गरिएको । यसमा न्यायपालिका पनि जोडीएकोले चौथो अंगले न्यायपालिकालाई पनि नियमन गर्न पाउने तर सामाजिक सद्भाव भड्काउन नपाउने हुँदा कुनै बिबाद आए पेपर डाइजेस्ट र खोज पत्रकारीता केन्द्र (खोपेक) तथा अन्तरराष्ट्रिय पत्रकार महासंघ IFJ सँग सहकार्य गरेर ५-५ मिनेटमा समाचार निकाल्न नमिल्ने तर हफ्तामा एउटा रिपोर्ट अनुसन्धान मुलक डेफ्थ रिपोर्टिङ गर्नै पर्ने प्रेस काउन्सिल दर्ता नं.: २६६९/०७७-७८ नेपालकागज, अमेरिकाको स्यान फ्यानसिस्कोमा रजिस्टर भएर संचालित र सुचनाबिभाग तथा प्रेस काउन्सिल नेपालमा रजिस्टर ओेएस नेपाल, एनपी अनलाइन टिभी, एनपी अनलाइन पोस्ट, नेपालबाट प्रकाशित हुने बुटवल नेटवर्क यी सम्पूर्ण पत्र पत्रिकाका सह-सम्पादक श्री लुम्बिनी प्रदेश ब्युरो प्रमुख ज्यु सन्दिप नाथ योगी उत्तरदायी र सत्यता, निस्पक्षता र जवाफदेहिता उहाँको हुने गरी सम्पादकीय स्वतन्त्रताको आधारमा उहाँको निर्देशनमा बिचार छापिएको - डेस्क सम्पादक (तसर्थ मिडिया वा मिडिया संचालक उत्तरदायी नहुने, प्रेस काउन्सिलले पत्र पठाइ सामाजिक सद्भाव बारे सोधेमा हाम्रो मिडियाकापनी सह सम्पादक ज्यु श्री सन्दिप नाथ योगीज्युले आफै जिम्मेवारी लिने बताउनुभएको छ- व्यवस्थापक)