काठमाडौं । आगामी २१ फागुनमा हुने प्रतिनिधि सभा चुनावको सुरक्षा व्यवस्थाका लागि सरकारले म्यादी प्रहरी भर्नाको प्रक्रिया अघि बढाएको छ। प्रहरी प्रधान कार्यालयको कार्य विभागले यस विषयमा अध्ययन गरी गृह मन्त्रालयमा प्रस्ताव पठाएको छ, जसमा म्यादी प्रहरीको संख्या अघिल्लो निर्वाचनको तुलनामा १५ देखि २० प्रतिशत बढी भर्ना गर्नुपर्ने सुझाव गरिएको छ।
तर, गृह मन्त्रालयले यसबारेको निर्णय अझै नपुगेको र छलफलको प्रक्रिया जारी रहेको जानकारी दिएको छ। मतदाता नामावलीको विवरण हालै प्राप्त भएको छ र त्यसको विश्लेषण गर्दा म्यादी प्रहरीको आवश्यक संख्या तय गरिनेछ। गृह मन्त्रालयका प्रवक्ता आनन्द काफ्लेका अनुसार, "अन्तिम मतदाता नामावलीपछि म्यादी प्रहरीको संख्या यकिन हुनेछ।"
पुलिस प्रमुखको अनुसार, निर्वाचन सुरक्षाको चुनौतीलाई ध्यानमा राख्दै म्यादी प्रहरीको संख्या बढाउनुपर्ने कुरा छ। यसपटक १ लाख ३२ हजार २५० म्यादी भर्ना गर्नुपर्नेछ भने २०७९ को निर्वाचनमा यो संख्या १ लाख १५ हजार थियो।
सुरक्षाको चुनौती बढेको बताइएको छ, जसका कारण म्यादी प्रहरीको संख्या बढाउनुपर्ने आवश्यकता देखिएको हो। यसमा प्रमुख कारणहरूमा कारागारबाट भागेका कैदीहरूको संख्या, लुटिएका हतियारहरू, र बढ्दो मतदाताको संख्या छन्।
म्यादी प्रहरी भर्नामा पूर्वसुरक्षाकर्मीलाई प्राथमिकता
गृह मन्त्रालयले म्यादी प्रहरी भर्नामा विशेष रूपमा अवकाश प्राप्त सैनिक, सशस्त्र प्रहरी, र नेपाली प्रहरीलाई प्राथमिकता दिने निर्णय गरेको छ। १८ वर्ष पुरा भएका, तर ५४ वर्ष ननाघेका नेपाली नागरिकलाई मात्र म्यादी प्रहरीको लागि आवेदन दिन पाउनेछन्। यसपटक पनि म्यादी प्रहरीको तलब र सुविधाहरू प्रहरी जवानको सरह हुनेछन्।
सुरक्षामा तीन तहको व्यवस्था
प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी, र नेपाली सेना मिलेर सुरक्षा व्यवस्था अघि बढाउने तयारी गरिरहेका छन्। मतदान केन्द्रलाई सामान्य, संवेदनशील, र अतिसंवेदनशील तीन वर्गमा विभाजन गरिनेछ र प्रत्येक वर्गको सुरक्षा आवश्यकताअनुसार सुरक्षाकर्मी परिचालन गरिनेछन्। पहिलो घेरामा म्यादी प्रहरी र प्रहरी खटाइने छन् भने दोस्रो घेरामा सशस्त्र प्रहरी र तेस्रो घेरामा नेपाली सेनाले सुरक्षा दिनेछ।
निर्वाचन सुरक्षामा सेना र सवारी साधनको तयारी
निर्वाचन सुरक्षाका लागि एकीकृत सुरक्षा योजना तयार गरिएको छ र यसलाई केन्द्रीय सुरक्षा समितिले पारित गरेको छ। यस योजना अन्तर्गत, सुरक्षा निकायहरूले निर्वाचनको अवधिमा कसरी काम गर्ने भन्ने कुरा उल्लेख गरिएको छ। निर्वाचनका लागि सेना परिचालन गर्ने तयारी गरिएको छ र यसको प्रस्ताव राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्मा प्रस्तुत गरिएको छ।
सुरक्षामा प्रयोग हुने सवारी साधनहरूको पनि व्यवस्था गरिएको छ। नेपाल प्रहरीले चुनावको लागि ८० करोड रुपैयाँको सवारी साधन खरिद गर्ने तयारी गरेको छ। यस अन्तर्गत १५६ वटा सवारी साधनको खरिद प्रक्रिया अघि बढाइएको छ, जसमा पिकअप भ्यान, प्रिजनर सवारी, र गस्तीका गाडीहरू छन्।
सरकार चुनाव सुरक्षा सुनिश्चित गर्नका लागि म्यादी प्रहरी भर्ना, सुरक्षाकर्मी परिचालन, र अत्यावश्यक सवारी साधनको खरिदमा सक्रिय छ। चुनावका लागि सुरक्षाका सबै पक्षलाई मिलाएर तयारी अघि बढाइरहेका छन्।
